ԵՐԵՎԱՆ, ԱՊՐԻԼԻ 18, 24News
ԵԽԽՎ-ում ԱԺ պատվիրակության անդամ, «ՔՊ» պատգամավոր Արուսյակ Ջուլհակյանը ԵԽԽՎ գարնանային նստաշրջանում ելույթ է ունեցել արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությունների, դրա մարտահրավերների մասին:
«Հարգելի գործընկերներ,
Արհեստական բանականությունն արագորեն փոխակերպել է մեր կյանքի տարբեր ասպեկտները՝ ընձեռելով աննախադեպ հնարավորություններ, բայց և կանգնեցնելով զգալի մարտահրավերների առաջ, որոնք պետք է մանրամասն քննարկել։
Սկսենք հնարավորություններից։
Արհեստական բանականությունը կարող է բարելավել արդարադատության և իրավաբանական ծառայությունների մատչելիությունը: Ավտոմատացված համակարգերը կարող են օգնել անհատներին հասկանալ իրենց օրինական իրավունքները, նախաձեռնել բարդ իրավական ընթացակարգերը և արդյունավետորեն օգտվել իրավական տեղեկատվությունից:
Ժողովրդավարության տեսանկյունից արհեստական բանականության տեխնոլոգիաները կարող են նպաստել ավելի ներառական և մասնակցային կառավարմանը: Օրինակ, արհեստական բանականությամբ ձևավորված հարթակները կարող են քաղաքացիներին հնարավորություն տալ անմիջականորեն շփվել քաղաքականություն մշակողների հետ, տրամադրել հետադարձ կապ հանրային ծառայությունների վերաբերյալ և մասնակցել որոշումների կայացման գործընթացներին:
Ավելին, արհեստական բանականությունը կարող է ամրապնդել օրենքի գերակայությունը՝ խթանելով թափանցիկությունն ու հաշվետվողականությունը: Արհեստական բանականության գործիքները կարող են վերլուծել կառավարության տվյալները՝ բացահայտելու կոռուպցիան, հետևելու պետական ծախսերին և ապահովելու համապատասխանությունը իրավական կանոնակարգերին:
Այնուամենայնիվ, այս հնարավորությունների հետ մեկտեղ կան էական մարտահրավերներ, որոնք պետք է հասցեագրվեն:
Հիմնական մտահոգությունն արհեստական բանականության կողմից մարդու իրավունքների խախտման մեծ հավանականությունն է, օրինակ՝ մասնավոր կյանքի գաղտնիության իրավունքը, խոսքի ազատությունը։ Արհեստական բանականության համակարգերը, որոնք մշակում են հսկայական քանակությամբ անձնական տվյալներ, կարող են օգտագործվել մարդկանց վերահսկելու և տեղեկատվության չարաշահման համար, հատկապես ավտորիտար վարչակարգերում:
Ժողովրդավարության համատեքստում արհեստական բանականության մարտահրավերներից են ապատեղեկատվությունն ու հասարակական կարծիքի մանիպուլյացիան։ Արհեստական բանականության ստեղծած բովանդակությունը, ինչպիսիք են դիփֆեյքերը և ավտոմատացված պրոպագանդան, կարող են խաթարել վստահությունը ժողովրդավարական ինստիտուտների նկատմամբ և խեղաթյուրել հանրային դիսկուրսը:
Այս մարտահրավերներին դիմակայելու և արհեստական բանականության ողջ ներուժը մարդու իրավունքների, ժողովրդավարության և օրենքի գերակայության համար օգտագործելու համար անհրաժեշտ են մի քանի գործողություններ.
Առաջին: Կառավարությունները պետք է մշակեն գործուն կանոնակարգեր և էթիկական ուղեցույցներ արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների մշակման և կիրառման համար՝ ապահովելու թափանցիկություն, հաշվետվողականություն և մարդու իրավունքների նկատմամբ հարգանք: Այս տեսանկյունից Շրջանակային կոնվենցիայի ընդունման քննարկումը հատկապես կարևոր է:
Երկրորդ: Արհեստական բականություն նախագծողներն ու օգտագործողները պետք է առաջնահերթ կարևորեն էթիկական նկատառումները, ներառյալ՝ արդարությունը, հաշվետվողականությունը և թափանցիկությունը արհեստական բանականության ողջ կյանքի ընթացքում:
Երրորդ: Արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների հետևանքների մասին իրազեկվածության բարձրացմանն ուղղված ջանքերը շատ կարևոր են: Անձանց կրթելը և թվային գրագիտություն սովորեցնելը թույլ կտա վերջիններիս տեղեկացված որոշումներ կայացնել և խթանել արհեստական բանականության պատասխանատու օգտագործումը:
Չորրորդ: Կառավարությունների, տեխնոլոգիական ընկերությունների, քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունների և ակադեմիայի միջև համագործակցությունը կարևոր է արհեստական բանականության հետ կապված կոմպլեքս մարտահրավերները համակողմանիորեն հասցեագրելու համար:
Եզրափակելով՝ թույլ տվեք շնորհավորել զեկուցողին այս կարևոր նախաձեռնության և կատարած աշխատանքի համար։ Մենք պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությունների և ռիսկերի միջև, և Շրջանակային կոնվենցիայի վերաբերյալ այս փաստաթղթի ընդունումը կարևոր քայլ է այդ նպատակին հասնելու տեսանկյունից։
Շնորհակալություն»։